نشریه قرآنی سراج منیر

نشریه قرآنی سراج منیر گامی است ناچیز در مسیر نورانی و بی انتهای قرآن کریم و اهل بیت علیهم السلام

نشریه قرآنی سراج منیر

نشریه قرآنی سراج منیر گامی است ناچیز در مسیر نورانی و بی انتهای قرآن کریم و اهل بیت علیهم السلام

نشریه قرآنی سراج منیر

باسمه تعالی
سعی حقیر در این وبلاگ این است که در حد توان آشنایی بیشتری نسبت به ارزشمندترین یادگاران پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله و سلم) یعنی قرآن کریم و اهل بیت (علیهم السلام) پیدا کنیم و در مسیر بندگی و تقرب به خدای متعال به دامان آن دو ثقل الاهی تمسک جوییم که راهیابی به حقیقت بندگی جز از طریق آن دو ، میسر نمی گردد.(واحد قرآن و عترت علیهم السلام مدرسه حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف)

طبقه بندی موضوعی
آخرین نظرات
  • ۱۵ آبان ۰۱، ۱۵:۲۲ - شاگرد بنّا
    احسنت
نویسندگان

۱۱ مطلب با موضوع «احکام قرآنی» ثبت شده است

۱۴
خرداد

درس دهم : نگاهی به احکام اذان و اقامه

کلام نور

رسول گرامی خدا (صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:

کسیکه برای رضای خدا اذان می گوید ، ما دامیکه مشغول گفتن اذان است مانند شهیدی است که در خون خود می غلطد  و هر تر و خشکی که صدای او را می شنود (جملات) او را تصدیق می کند و هنگامی که می میرد موجودات زمین متعرض جنازه او نمی شوند ...

مستدرک الوسایل جلد4 صفحه 22 حدیث 4078

 

 

  • ابراهیم سامانی
۱۳
خرداد

درس نهم : احکام قرآنی بانوان

کلام نور

حضرت زهرا (سلام الله علیها) :

از زندگانی دنیای شما تنها سه چیز را دوست دارم:

تلاوت قرآن

نگاه کردن به چهره رسول خدا

و انفاق در راه خدا

  • ابراهیم سامانی
۱۳
خرداد

درس هشتم : احکام محافل و جلسات آموزش قرآن کریم

  کلام نور

قالَ رَسُولُ اللهِ(صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ):

اِذا قالَ المُعَلِّمُ لِلصَّبِیِّ ؛ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ ، فَقالَ الصَّبِیُّ : بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ ، کَتَبَ اللهُ بَرائَةٌ لِلصَّبِیِّ و بَرائَةٌ لِاَبَوَیْهِ و بَرائَةٌ لِلْمُعَلِّمِ .



حضرت رسول اکرم(صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ) می فرمایند:

هنگامی که معلّم به کودک می گوید بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ (و آنرا به کودک آموزش می دهد) و کودک (نیز یاد گرفته و) می گوید بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ خداوند یک امان نامه (از آتش دوزخ) به کودک و یک امان نامه به والدین او و یک امان نامه به معلّم می دهد.

قرآن در احادیث اسلامی ، اثر جعفر خوشنویس صفحه 67  
 
 
 مقدمه

محافل و مجالس قرآن کریم یکی از مقدس ترین اجتماعاتی است که توسط پیروان آئین الهی اسلام برگزار می گردد. افزون بر اینکه اسلام به حضور افراد در اجتماعات سیاسی و عبادی توجه خاصی داشته و پیروان خود را از گوشه گیری افراطی و عزلت گزینی منفی باز می دارد ، تقدس علم آموزی و آموزش محتوای غنی معارف قرآن کریم نیز قداست و اهمیت محافل قرآنی را دو چندان نموده است. در روایات بیشماری از حضرات معصومین(علیهم السلام) از مقام طالبان دانش و معلمان به ویژه آموزگاران قرآن کریم تمجید شده است. در این درس به پاره ای از احکام مربوط به برگزاری جلسات قرآن کریم ، ارتباطات بانوان و آقایان در مجالس قرآنی و برخی از احکام در این باره اشاره می شود.

  • ابراهیم سامانی
۰۵
خرداد
درس هفتم : قواعد روخوانی و تجوید در نماز

کلام نور

پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله و سلّم)می فرمایند:

هیچ جمعی در یکی از خانه‌های خدا جمع نمی‌شوند و به تلاوت و مذاکره آیات کتاب خدا نمی‌پردازند مگر آنکه (از جانب خدا) آرامش بر آنها نازل شده و رحمت خدا آنها را فرا گرفته و فرشته‌ها آنها را احاطه می‌نمایند. کنز العمّال حدیث 2320

*مقدمه

قرآن زیباترین و حکیمانه ترین سخن است و همانگونه که زیباترین و ارزشمندترین گوهرهای خلقت همواره در قالبی زیبا و چشم نواز نگهداری و ارائه می گردند ، شایسته است تلاوت آیات قرآن کریم نیز به بهترین نحو و در زیباترین قالب باشد. از طرف دیگر قرآن کریم به زبان عربی نازل شده و برای تلاوت زیبا و دلنواز آن باید با قواعد زبان عربی آشنا شد چرا که آشنایی با قواعد زبان عربی و قواعد تجوید زمینه مناسبی را برای تلاوت زیباتر قرآن کریم فراهم می آورد. آشنایی با این اصول و کوشش برای آموختن لحن عربی و ارائه تلاوتی موزون ، موجب ایجاد جذابیت برای شنوندگان و انگیزه بیشتر برای تلاوت قرآن کریم خواهد شد.

امام صادق (علیه السلام) درباره جد بزرگوارشان حضرت امام سجاد (علیه السلام) می فرمایند: علی بن الحسین (علیه السلام) در میان مردم زیباترین صدا را هنگام تلاوت قرآن داشتند بگونه ایکه سقّاها (که برای بردن آب) از کنار منزل ایشان عبور می کردند ، می ایستادند و به تلاوت ایشان گوش می سپردند و به نقل از امام هادی (علیه السلام) گاهی افراد از صوت زیبای ایشان بی هوش می شدند[1].

در این درس به ادامه احکام مربوط به قرائت قرآن کریم در نماز و برخی از احکام تجوید از دیدگاه فقهای عظام می پردازیم.

  • ابراهیم سامانی
۲۸
ارديبهشت
درس ششم : احکام قرائت سوره‌های قرآن در نماز

کلام نور

إِنَّنِی أَنَا اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنَا فَاعْبُدْنِی وَأَقِمِ الصَّلَاةَ لِذِکْرِی

همانا منم خدای یکتا که هیچ خدایی جز من نیست ، پس مرا عبادت کن و نماز را برای یاد کردن من بر پا دار.

سوره مبارکه طه آیه 14

*مقدمه

تلاوت قرآن عملی بسیار پسندیده و مورد تأکید اولیاء دین است و هر فرد بسته به معرفت و شناخت خود از این کتاب حیات بخش ، با برنامه ریزی و اختصاص زمان مناسب به تلاوت آیات آن می پردازد ولی در هر صورت قرائت قرآن ، بخشی از چارچوب نماز را تشکیل می دهد. بعبارت دیگر ، هر فرد معتقد و دین باور در کنار برنامه روزانه خود برای تلاوت آیات قرآن کریم که به دلخواه خود تنظیم و اجرا می نماید ، هر روز ملزم است حداقل یکصد آیه از قرآن کریم را در نماز تلاوت کند[1]و این خود باعث توجه بیشتر مسلمانان به قرآن کریم می شود. امام رضا (علیه السّلام) در حدیثی می فرمایند:«مردم به قرائت (قرآن) در نماز امر شده اند تا مبادا قرآن مهجور و ضایع گردد و از(بی توجهی) محفوظ گردیده و مد نظر قرار گیرد و از بین نرفته و از خاطره ها محو نشود و بخاطر این (نماز) با سوره حمد و نه سُوَر دیگر آغاز می گردد چرا که هر آنچه از خوبی و حکمت در قرآن و هر کلام دیگری جمع شده باشد ، به اندازه (محتوای) سوره حمد نمی شود...»[2]هر چند خواندن قرآن، فی نفسه، عملی مستحب است، اما فراگیری قرائتِ صحیح سوره هایی که باید در نماز خوانده شود بر هر مسلمانی واجب است.

از این رو در این درس به گوشه ای از احکام قرائت در نماز اشاره خواهیم کرد. لازم به ذکر است از آنجایی که تمام اذکار نماز باید به صورت صحیح خوانده شود، خوانندۀ گرامی نباید تصور کند، خواندن صحیح حمد و سوره برای بجای آوردن یک نماز صحیح کافی است ، بلکه لازم است با مراجعه به کتابهای احکام و استفاده از تجربیات مربیان و اساتید محترم قرآن کریم، قرائت صحیح اذکار مختلف نماز مانند رکوع، سجده، تشهد و ... را فرا گرفت.

  • ابراهیم سامانی
۲۸
ارديبهشت

درس پنجم : مقدمات قرائت (نیت و یادگیری)

کلام نور

امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:

بر شما باد به قرآن اهمیت داده و آنرا بیاموزید. گروهی از مردم هستند قرآن را فرا می گیرند تا مردم بگویند فلانی قاری قرآن است و گروهی نیز آنرا می آموزند صرفاً برای صوت تا بگویند فلانی خوش صدا هست. در این آموزش خیری نیست. برخی از مردم هم قرآن را می آموزند و شب و روز (به تلاوت و عمل) به آن قیام می کنند و برای آنها اهمیتی ندارد که کسی از آن با خبر باشد یا نباشد.

اصول کافی جلد 4 صفحه 420 حدیث 6
 
*مقدمه

در نظام ارزشی اسلام، نیّت رکن اساسی و زیر بنای اعمال عبادی است و در واقع شکل گیری چارچوب عبادت و پذیرفته شدن آن بستگی کامل به قصد و نیّتی دارد که فرد را به سوی انجام عمل فرا می خواند.

قرائت قرآن کریم نیز که جزو با فضیلت ترین عبادات است، باید همواره با نیّتی که جلب رضای الهی و کسب هدایت از محضر قرآن و سایر اهداف متعالی درآن باشد، همراه گردد. از اینرو ائمۀ معصومین(علیهم السلام) که ساکنان اصیل خانۀ وحی هستند، داشتن نیّت صحیح را شرط بهره برداری از انوار قرآن دانسته و قاریانی را که به قصد خودنمایی و یا با انگیزه رسیدن به بهرۀ بی ارزش دنیایی به تلاوت قرآن می پردازند به شدت مذمّت نموده اند.

در این درس به برخی از احکامِ مربوط به نیّت درقرائت قرآن و پس ازآن به احکامِ یادگیری قرائت صحیح در نماز پرداخته می شود.

  • ابراهیم سامانی
۲۰
ارديبهشت

درس چهارم : سوره‌های عزائم و سجده واجب قرآنی

کلام نور :

تنها کسانی به آیات ما می گروند که چون (آیات قرآن) را به ایشان یادآوری کنند ، به حال سجده می افتند و به ستایش پروردگارشان تسبیح می گویند  و تکبر نمی ورزندôاز بسترهای خواب (برای عبادت شب) پهلو تهی می کنند و پروردگارشان را با خوف و رجا می خوانند و از آنچه روزیشان کرده ایم انفاق  میکنندôپس هیچ کس نمی داند چه چیزی هایی که موجب روشنی چشم است به پاداش آنچه انجام می دانند برایشان نهفته شده است

ترجمه آیات 15(آیه سجده) ، 16 و 17 از سوره مبارکه سجده

مقدمه :

سجده حالتی است که نشانگر کمال کرنش و نهایت احترام بنده نسبت به فرمان پروردگار خویش است، قرآن کریم درجای جای آیات از سجدۀ تمام موجودات در مقابل خداوند متعال پرده برمی دارد؛«آیانمی بینی هرآنکس که در آسمان و زمین است برای خداوند سجده می کند،همچنین خورشید و ماه و ستارگان و کوهها و جنبندگان ولی بسیاری از مردم نیز مستحق عذاب هستند…»[1]و در آیات زیادی نیز از سرپیچی و سجده نکردن ابلیس به مذمت یاد می کند. ازاین رو بندگان مؤمن و خردمند خدا نیز آنگاه که هنگام تلاوت آیات قرآن از اوج محتوای آیات و عظمت این پیام الهی متأثر می شوند، به سجده می افتند.[2]دراین درس به برخی از احکام مربوط به«قرائت سوره های عزائم» و«چگونگی سجدۀواجب قرآنی» اشاره می شود.

 

  • ابراهیم سامانی
۲۰
ارديبهشت

درس چهارم : سوره‌های عزائم و سجده واجب قرآنی

کلام نور :

تنها کسانی به آیات ما می گروند که چون (آیات قرآن) را به ایشان یادآوری کنند ، به حال سجده می افتند و به ستایش پروردگارشان تسبیح می گویند  و تکبر نمی ورزندôاز بسترهای خواب (برای عبادت شب) پهلو تهی می کنند و پروردگارشان را با خوف و رجا می خوانند و از آنچه روزیشان کرده ایم انفاق  میکنندôپس هیچ کس نمی داند چه چیزی هایی که موجب روشنی چشم است به پاداش آنچه انجام می دانند برایشان نهفته شده است

ترجمه آیات 15(آیه سجده) ، 16 و 17 از سوره مبارکه سجده

مقدمه :

سجده حالتی است که نشانگر کمال کرنش و نهایت احترام بنده نسبت به فرمان پروردگار خویش است، قرآن کریم درجای جای آیات از سجدۀ تمام موجودات در مقابل خداوند متعال پرده برمی دارد؛«آیانمی بینی هرآنکس که در آسمان و زمین است برای خداوند سجده می کند،همچنین خورشید و ماه و ستارگان و کوهها و جنبندگان ولی بسیاری از مردم نیز مستحق عذاب هستند…»[1]و در آیات زیادی نیز از سرپیچی و سجده نکردن ابلیس به مذمت یاد می کند. ازاین رو بندگان مؤمن و خردمند خدا نیز آنگاه که هنگام تلاوت آیات قرآن از اوج محتوای آیات و عظمت این پیام الهی متأثر می شوند، به سجده می افتند.[2]دراین درس به برخی از احکام مربوط به«قرائت سوره های عزائم» و«چگونگی سجدۀواجب قرآنی» اشاره می شود.

 

  • ابراهیم سامانی
۱۳
ارديبهشت

درس سوم : رعایت احترام قرآن کریم

کلام نور

لَوْ أَنْزَلْنَا هَذَا الْقُرْآَنَ عَلَى جَبَلٍ لَرَأَیْتَهُ خَاشِعًا مُتَصَدِّعًا مِنْ خَشْیَةِ اللَّهِ وَتِلْکَ الْأَمْثَالُ نَضْرِبُهَا لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ یَتَفَکَّرُونَ

اگر این قرآن را بر کوهی نازل می کردیم ، بی شک آنرا از بیم خدا خاکسار و متلاشی می دیدی ، و این مثل ها را برای مردم می زنیم، باشد که فکر کنند.                                          

 سوره حشر آیه 21

  مقدمه

قرآن ، این کتاب عظیم ، وارث معارف بلندی است که خداوند مهربان ، بوسیلۀ کتب آسمانی برای هدایت بشر بر پیامبران خود نازل نموده است و در عین حال بر تمامی آنها برتری دارد« وَأَنْزَلْنَا إِلَیْکَ الْکِتَابَ بِالْحَقِّ مُصَدِّقًا لِمَا بَیْنَ یَدَیْهِ مِنَ الْکِتَابِ وَمُهَیْمِنًا عَلَیْهِ »[1] (ما این کتاب (قرآن) را به راستی و حق بر تو نازل کردیم در حالی که مصدق و نگهبان و حاکم بر کتاب های پیش از خود است.)

    قرآن برترین پیام الهی است که در دست بشریت قرارگرفته ونسخه ایست که تا قیامت هدایت بندگان خدا را برعهده دارد.تکریم قرآن و احترام به آن ، احترام به خداوند و کلمات او و کرنش در مقابل فرامین اوست.گرچه احترام حقیقی به قرآن کریم هنگامی محقق می شود که بنده رهنمودهای آنرا نصب العین و فرامین خداوند را در ابعاد مختلف زندگی مورد توجه قرار دهد ولی باید در نظر داشت اولین گام برای نیل به این مهم ، رعایت احترام ظاهری قرآن است ، از این رو ادای احترام نسبت به مقام قرآن همواره مورد توصیۀ معصومین(ع) و پیروان واقعی ایشان بوده و همواره مسلمانان نهایت احترام را برای کتاب خدا بذل می نمودند.

 احکام

1) نجس کردن خط و اوراق قرآن،از روی عمد حرام است و اگر نجس شد باید فوراً آنرا آب کشید.[2]

  • ابراهیم سامانی
۰۶
ارديبهشت
درس دوم : مس اسماء الهی و نامهای معصومین (علیهم السّلام)

کلام نور

هُوَ اللَّهُ الَّذِی لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ الْمَلِکُ الْقُدُّوسُ السَّلَامُ الْمُؤْمِنُ الْمُهَیْمِنُ الْعَزِیزُ الْجَبَّارُ الْمُتَکَبِّرُ سُبْحَانَ اللَّهِ عَمَّا یُشْرِکُونَ * هُوَ اللَّهُ الْخَالِقُ الْبَارِئُ الْمُصَوِّرُ لَهُ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَى...

اوست خدائی که جز او خدائی نیست ، پادشاه پاک بی عیب  ایمنی بخش مسلّط توانمند چیره درخور کبریا و بزرگی ؛ منزّه است خدا از آنچه شریک او میسازند.*اوست خدای  آفریننده هستی بخش صورت نگار ، بهترین نامها از آن اوست ...

سوره حشر آیات 23 الی 24


*مقدمه


خداوند، خالق یکتا و بی همتای هستی، مناجات با او ، محبوب قلوب عارفان  و یاد او  ، شیرین ترین اذکار برای بندگان و همانگونه که عظمت وجود او برتر است از هرچه که تصور می شود ؛ نام او نیز نیکوترین و برترین نامهاست. نگاهی به احادیث اهل بیت (علیهم السّلام) به ویژه مناجات و ادعیه های ایشان به خوبی کمال خشوع و احترام و کرنش این واصلان به قله عرفان حقیقی و غواصان اقیانوس ژرف معرفت را در برابر اسماء الهی و صفات زیبای خداوندی را نشان می دهد.


از این رو بر همگان لازم است تا با پیروی از مکتب استوار این بزرگواران که نهایت احترام را در مقابل اسماء الهی داشته باشند.

در این درس به احکام مربوط به مسِّ أسماءالله و نیز اسامی اولیاء دین و حضرات معصومین(ع) که مظهر«اسمای حسنای الهی» هستند و در لزوم احترام به اسماءالهی ملحق می شوند، اشاره خواهدشد.
 

  • ابراهیم سامانی
۰۶
ارديبهشت

درس اول : مس آیات و کلمات قرآن کریم
کلام نور :
اِنَّهُ لَقُرآنٌ کَریمٌ * فی کِتابٍ مَکنُونٍ *لا یَمَسُّهُ اِلّا المُطَهَّرُون *
که  آن ، قرآن ارجمندی است  * که  در کتاب محفوظی جای دارد *  و جز پاکان نمی توانند به آن دست زنند
(و دست یابند) *
سوره واقعه آیات 77 الی 79
 
مقدمه :
قرآن کلامی است پاک که در «صحیفه هایی پاک[1]» توسط «روحی پاک و مقدس[2]» از جانب «خداوند قدّوس» ، بر قلب پیامبر(ص) نازل شده است. بدون شک برای درک معانی والای این کتاب باید آداب و دستوراتی را رعایت نمود. از آن جمله ، اینکه هنگام مسّ آیات این کتاب نورانی باید باطهارت و پاک بود چرا که بفرموده قرآن «جز پاکان آنرا مس نمی نمایند[3]» از این رو در این درس با پاره ای از احکامِ مسِّ قرآن آشنا می شویم.
 
احکام :
1) رساندن جایی از بدن به خطّ قرآن برای کسی که وضو ندارد، حرام است. ولی اگر قرآن را به زبانِ فارسی یا زبان دیگری ترجمه کنند، مسّ آن اشکال ندارد.[4]

  • ابراهیم سامانی