آداب قرائت قرآن از آیات و روایات

برخی از آداب عبارتند از :
مسواک زدن
به خدا پناه بردن (همان استعاذه ، یعنی گفتن اعوذ بالله من الشیطان الرجیم در ابتدای قرائت )
با نام خدا آغاز کردن تلاوت (بسمله یعنی گفتن بسم الله الرحمان الرحیم در ابتدای قرائت که در ابتدای هر سوره واجب است )
وضو گرفتن
رو به قبله نشستن
رعایت وقار و ادب (مانند نگذاشتن قرآن روی زمین و با ادب نشستن )
خشوع در قرائت
محزون خواندن
رعایت ترتیل (درست خواندن قرآن از لحاظ تجوید و وقف و ابتدا ، تبیین و آشکار و آرام‌خواندن است )
با صدای خوش خواندن
توجه به معناى آیات
رعایت سکوت هنگام تلاوت دیگران.

سخنان اندیشمندان و بزرگان غیر مسلمان در مورد قرآن

کارلتون اس گون دانشمند معروف آنتروپولوژی (انسان شناسی)، استاد دانشگاه ایالت پنسیلوانیا آمریکا در کتاب خود به نام کاروان می‌نویسد: بلاغت یکی از مزایای عظیم قرآن است. قرآن هنگامی که درست تلاوت شود چه شنونده به لغت عرب آشنایی داشته باشد و آن را بفهمد یا آشنایی نداشته و آن را نفهمد، تأثیر شدید و عمیقی در او گذاشته و در ذهنش جاگیر می‌شود. این مزیت بلاغتی قرآن ترجمه‌شدنی نیست.
پروفسور آرتور آربرى که یکى از مترجمان مشهور قرآن به زبان انگلیسى است، مى‏گوید:  زمانى که به پایان ترجمه قرآن نزدیک مى‏شدم، سخت در پریشانى به سر مى‏بردم؛ اما قرآن آنچنان آرامش خاطرى به من مى‏بخشید که براى همیشه به خاطر خواهم داشت. من در حالى که مسلمان نیستم، قرآن را خواندم تا آن را درک کنم و به تلاوت آن گوش دادم تا مجذوب آهنگ‏هاى نافذ و مرتعش کننده‏اش شوم و تحت تأثیر آهنگش قرار گیرم و به کیفیتى که مسلمانان واقعى و نخستین داشتند، نزدیک گردم تا آن را بفهمم.
ژان ژاک روسو، متفکر و روان شناس مشهور فرانسوى، برداشت منحصر به فردى از قرآن دارد؛ او مى‏گوید:  بعضى از مردم بعد از آن که مقدار کمى عربى یاد گرفتند، قرآن را خوانده، امّا درست درک نمى‏کنند. اگر مى‏شنیدند که محمّد(ص) با آن کلام فصیح و آهنگ رساى عربى آن را مى‏خواند، هر آینه به سجده مى‏افتادند و ندا مى‏کردند: اى محمّد عظیم! دست ما را بگیر و به محلشرف و افتخار برسان. ما به خاطر یارى تو حاضریم که جان خویش را فدا سازیم .

قرائت قرآن در کلام امام خامنه ای

اگر ملتى بخواهد به قرآن عمل کند، قدم اولش آشنایى با همین الفاظ و ظواهر قرآن است. عامّه‏ى مردم باید با قرآن انس بگیرند. این انس، حرکت به سمت مفاهیم قرآن را تضمین مى‏کند. (سال‏1368)
در همین سوره‏ى مبارکه‏ى علق، بعد از نام خداى متعال و امر به پیامبر اسلام براى قرائت‏، اشاره مى‏کند که «خلق الانسان من علق» (286) سال‏1369
ما براى قرّاى قرآن احترام زیادى قائلیم و معتقد هستیم که قرّاى قرآن هم رسالت سنگین و مسئولیت بزرگى بر دوش دارند. در حقیقت، در هرجایى که صوت تلاوتتان مى‏رود، شما حضور دارید و با این حضور همه جایى، مى‏توانید خیلى مؤثر باشید. یعنى واقعاً گاهى ملتى را با یک تلاوت‏ مى‏شود منقلب کرد. در واقع به برکت آن محبتى که مردم به‏خاطر صوت قرآن و به برکت آن به شما پیدا مى‏کنند، مى‏توانید تحولى ایجاد کنید. (سال‏1368)
در آن دوران طاغوت، من در مشهد جلسات تفسیر و درس قرآن داشتم؛ به جوانانى که مى‏آمدند، مى‏گفتم که هرکدام از شماها یک نسخه‏ى قرآن در جیب بغلتان داشته باشید؛ اگر در جایى منتظر کارى مى‏ایستید و فراغتى پیدا مى‏کنید یک دقیقه، دو دقیقه، پنج دقیقه، نیم ساعت قرآن را باز کنید و به تلاوت‏ آن مشغول شوید، تا با این کتاب انس پیدا کنید. تعدادى که این‏طور عمل کرده بودند، هرچند بسیار اندک بودند، لیکن احساس مى‏کردم که این‏ها بااینکه غالباً هم عربى نمى‏دانستند، اما از لحاظ فهم معارف اسلامى، از دیگران برجسته‏تر بودند و به طور ممتازى با آن‏ها تفاوت داشتند. سال‏1370

بنده اعتقاد قاطعم این است که ما اگر بخواهیم قرآن در ذهنیت و فضاى جامعه جا بیفتد، باید تلاوتگر قرآن زیاد داشته باشیم؛ به این خاطر ما دنبال تلاوت‏ قرآن هستیم. این آهنگ‏هاى قرآنى دلها را متوجه قرآن مى‏کند؛ صداهاى خوش را باید در این چیزها استخدام کرد. هیچ مضمونى از مضمون کلام خدا شایسته‏تر نیست، براى اینکه در صداى خوشى جا بگیرد و صداى خوش حامل این کلام و بیان بشود؛ این از هر شعر و سخن ادیبانه‏اى بالاتر است. (سال‏1370)
تلاوت‏ قرآن را نگذارید از زندگیتان حذف شود. حتماً قرآن بخوانید؛ هر روز، و لو کم، و لو روزى یک صفحه؛ با تأمل و با دقت. اصرار ما بر این است که دوستان رابطه‏شان را با قرآن از دست ندهند. به آن ده دقیقه‏اى هم که در اول مجلس قرآن خوانده مى‏شود، اکتفا نکنید. (سال‏1387)

قرائت قرآن در زندگی امام خمینی (ره)

امام خمینی (رحمه الله علیه) در باره تاثیر قرائت بدون معرفت خطاب به فرزند گرامی خود می نویسند:
فرزندم! با قرآن این بزرگ کتاب معرفت آشنا شو، حتی اگر شده با قرائت آن. و راهی از آن به سوی محبوب باز کن و تصور نکنی که قرائت بدون معرفت اثری ندارد که این وسوسه شیطان است. آخر، این کتاب از طرف محبوب است برای تو و برای همه کس و نامه محبوب محبوب است اگرچه عاشق و محب مفاد آنرا نداند و با این انگیزه حب محبوب که کمال مطلوب است به سراغت آید و شاید دستت گیرد. قرآن کتاب هدایت ص 93 (61/2/8)
و در بیاناتی خطاب به مردم فرمودند:
اول آیه ای که به رسول اکرم (ص) به حسب روایات و تواریخ وارد شده است ، آیه " اقرا باسم ربک" است و این آیه اولین آیه ای است که به حسب نقل، جبرئیل بر رسول اکرم خوانده است و از اول به قرائت و به تعلم دعوت شده است.11/3/60

شیفتگی امام به قرآن چنان است که خانم فاطمه طباطبایی همسر مرحوم حاج احمد آقا نقل می کند : « نجف که بودیم آقا چشمشان ناراحت شده بود. دکتر آمد و چشم ایشان را دید و گفت : « شما چند روز قرآن نخوانید و استراحت کنید » امام یک دفعه خندیدند و گفتند : « دکتر من چشمم را برای قرآن خواندن می خواهم , چه فایده ای دارد اگر چشم داشته باشم و قرآن نخوانم . شما یک کاری بکنید که من بتوانم قرآن را بخوانم . (مجله حضور , شماره 3)

 

ثواب خواندن قرآن

امام سجاد حضرت علی بن الحسین علیهما السلام می فرمایند:
عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنِ اسْتَمَعَ حَرْفاً مِنْ کِتَابِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مِنْ غَیْرِ قِرَاءَةٍ کَتَبَ اللَّهُ لَهُ حَسَنَةً وَ مَحَا عَنْهُ سَیِّئَةً وَ رَفَعَ لَهُ
دَرَجَةً وَ مَنْ قَرَأَ نَظَراً مِنْ غَیْرِ صَوْتٍ کَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِکُلِّ حَرْفٍ حَسَنَةً وَ مَحَا عَنْهُ سَیِّئَةً وَ رَفَعَ لَهُ دَرَجَةً وَ مَنْ تَعَلَّمَ مِنْهُ حَرْفاً ظَاهِراً
کَتَبَ اللَّهُ لَهُ عَشْرَ حَسَنَاتٍ وَ مَحَا عَنْهُ عَشْرَ سَیِّئَاتٍ وَ رَفَعَ لَهُ عَشْرَ دَرَجَاتٍ قـَالَ لَا أَقـُولُ بـِکـُلِّ آیـَةٍ وَ لَکـِنْ بـِکـُلِّ حَرْفٍ بَاءٍ
 أَوْ تَاءٍ أَوْ شِبْهِهِمَا قَالَ وَ مَنْ قَرَأَ حَرْفاً ظـَاهِراً وَ هُوَ جَالِسٌ فِی صَلَاتِهِ کَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِهِ خَمْسِینَ حَسَنَةً وَ مَحَا عَنْهُ خَمْسِینَ سَیِّئَةً
وَ رَفَعَ لَهُ خَمْسِینَ دَرَجَةً وَ مَنْ قَرَأَ حَرْفاً وَ هُوَ قَائِمٌ فِی صَلَاتِهِ کَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِکُلِّ حَرْفٍ مـِائَةَ حـَسـَنـَةٍ وَ مـَحـَا عـَنـْهُ مـِائَةَ
سـَیِّئَةٍ وَ رَفـَعَ لَهُ مـِائَةَ دَرَجـَةٍ وَ مـَنْ خـَتـَمـَهُ کَانَتْ لَهُ دَعْوَةٌ مُسْتَجَابَةٌ مُؤَخَّرَةً أَوْ مُعَجَّلَةً قَالَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاکَ خَتَمَهُ کُلَّهُ ؟
قَالَ خَتَمَهُ کُلَّهُ .                                                            
هرکس یک حرف از قرآن را گوش کند ، گرچه نخواند، خداوند برای او یک حسنه بنویسد و یک گناه از او محو کند
و یک درجه برایش بالا برد و هرکس (با نگاه و) بدون صوت و تلفظ آن را بخواند، برایش به هر حرفی حسنه ای بنویسند
و گناهی از او محو کند ویک درجه او را بالا برد  و هرکس یک حرف ظاهر از آن را بیاموزد خداوند برایش ده حسنه بنویسد
و ده گناه از او محو کند و ده درجه برایش بالا برد.
فرمود: نمی گویم به هر آیه بلکه به هر حرفی چون باء تاء یا مانند این ها وفرمودند:
هرکس یک حرف ظاهر ان را در نماز در حال نشسته بخواند خداوند برای او پنجاه حسنه بنویسد و پنجاه گناه از او محو کند
و پنجاه درجه برای او بالا برد و هرکس یک حرف از آن در حال ایستاده در نمازش بخواند خداوند در برابر یک حرف صد حسنه
برایش بنویسد و صد گناه از او محو کند و صد درجه برایش بالا برد و هرکس آن را ختم کند ، یک دعای اجابت شده ای
( نزد خداوند) دارد چه تاخیر افتد چه همان زمان به او بدهند.
عرض کردم: قربانت گردم همه ی قران را ختم کند؟ فرمود: همه ی آن را.
اصول کافی / ج2 / « کتاب فضل القرآن » « باب ثواب قراة القرآن» حدیث 6

فضیلت نگاه به قرآن

از احادیثى که در فضیلت نگاه به قرآن  صراحت دارد ، روایتی است از حضرت رسول اکرم (صلى الله علیه و آله) که فرمودند :
أَفْضَل عِبادَةِ اُمَّتی تِلاوَةُ القُرآنِ نَظَراً.
از روخواندن قرآن برترین عبادت امت من است.
کنز العمال، ج 1، ص 511، ح 2265 _ آداب المتعلمین ص 115

و نیز روایت اسحاق بن عمار که به امام صادق (علیه السلام )عرضه داشت:

جُعِلْتُ فِدَاکَ إِنِّی أَحـْفـَظُ الْقـُرْآنَ عـَلَى ظـَهـْرِ قـَلْبـِی فَأَقْرَؤُهُ عَلَى ظَهْرِ قَلْبِی أَفْضَلُ أَوْ أَنْظُرُ فِی الْمـُصـْحـَفِ قـَالَ فـَقـَالَ لِی بـَلِ اقـْرَأْهُ وَ انْظُرْ فِی الْمُصْحَفِ فَهُوَ أَفْضَلُ أَ مَا عَلِمْتَ أَنَّ النَّظَرَ فِی الْمُصْحَفِ عِبَادَةٌ.
 جانم به قربانت، من قرآن را حفظ کرده ام آیا از حفظ بخوانم یا از روى آن ؟
امام (علیه السلام ) فرمودند:
از روى آن بخوان. زیرا که قرائت از روى قرآن ثواب بیشترى دارد. مگر نمى دانى که نگاه کردن به قرآن ،  عبادت است.

(اصول کافى، ج 4، کتاب فضیلت قرآن . ص 418، حدیث 5)

قرائت قرآن در روایات

از احادیثى که در فضیلت نگاه به قرآن  صراحت دارد ، روایتی است از حضرت رسول اکرم (صلى الله علیه و آله) که فرمودند :
أَفْضَل عِبادَةِ اُمَّتی تِلاوَةُ القُرآنِ نَظَراً.
از روخواندن قرآن برترین عبادت امت من است.
کنز العمال، ج 1، ص 511، ح 2265 _ آداب المتعلمین ص 115

و نیز روایت اسحاق بن عمار که به امام صادق (علیه السلام )عرضه داشت:

جُعِلْتُ فِدَاکَ إِنِّی أَحـْفـَظُ الْقـُرْآنَ عـَلَى ظـَهـْرِ قـَلْبـِی فَأَقْرَؤُهُ عَلَى ظَهْرِ قَلْبِی أَفْضَلُ أَوْ أَنْظُرُ فِی الْمـُصـْحـَفِ قـَالَ فـَقـَالَ لِی بـَلِ اقـْرَأْهُ وَ انْظُرْ فِی الْمُصْحَفِ فَهُوَ أَفْضَلُ أَ مَا عَلِمْتَ أَنَّ النَّظَرَ فِی الْمُصْحَفِ عِبَادَةٌ.
 جانم به قربانت، من قرآن را حفظ کرده ام آیا از حفظ بخوانم یا از روى آن ؟
امام (علیه السلام ) فرمودند:
از روى آن بخوان. زیرا که قرائت از روى قرآن ثواب بیشترى دارد. مگر نمى دانى که نگاه کردن به قرآن ،  عبادت است.

(اصول کافى، ج 4، کتاب فضیلت قرآن . ص 418، حدیث 5)

احادیثی که در فضیلت قرائت وارد شده :

رسول اعظم (صلى الله علیه و آله) فرمودند :
« یا بُنَىَّ لاتَغفُل عَن قِراءَةِ القُرآنِ- إذا أصبحت، و إذا أمسیت- فَاِنَّ القُرآنَ یُحیِى القَلبَ المیت وَ یَنهى عَنِ الفَحشاءِ و َالمُنکَرِ »
فرزندم از خواندن قرآن غافل مباش، زیرا که قرآن دل  مرده را زنده مى کند و از فحشاء و زشتى  باز مى دارد.
البرهان فی تفسیر القرآن ج1 ،ص۱۹

و نیز حضرت  (صلی الله علیه وآله )در وصیتی به امیرالمومنین (علیه السلام )  فرمودند:
«و عَلَیکَ بِتَلاوَةِ الْقُرآنِ عَلى کُلِّ حال»
بر تو باد که در همه حال قرآن تلاوت کنى.   
بحارالانوار، ج 69 ، ص 391.

قال امیرالمؤمنین على(علیه السلام):
«أَفْضَلُ الذِّکْرِ، القُرآنُ، بِهِ تُشْرَحُ الصُّدُورُ و تَسْتَنیرُ السَّرائِرُ»
برترین ذکر، قرآن است. با آن سینه ها گشاده و پوشیده ها ( باطن ، درون  و قلب ) روشن شود.
میزان الحکمة، ح 16416.     

امام صادق علیه السلام می فرماید:
الْقُرْآنُ عَهْدُ اللَّهِ إِلَى خَلْقِهِ فَقَدْ یَنْبَغِی لِلْمَرْءِ الْمُسْلِمِ أَنْ یَنْظُرَ فِی عَهْدِهِ وَ أَنْ یَقْرَأَ مِنْهُ فِی کُلِّ یَوْمٍ خَمْسِینَ آیَةً.
قرآن عهدنامه خدا برای مردم است. شایسته است که انسان مسلمان به آن عهد و پیمان نگاه کند و در هر روز پنجاه آیه از آن را بخواند.
اصول کافی، ج 2، ص .609

ونیز فرمودند:
« مَن قَرَاَ القُرآنَ وَ هُوَ شابٌّ مُؤمِنٌ اِختَلَطَ القُرآنُ بِلَحمِهِ وَ دَمِهِ وَ جَعَلَهُ اللّه عَزَّوَجَلَّ مَعَ السَّفَرَةِ الکِرامِ البَرَرَةِ ، وَ کانَ القُرآنُ حَجیزا عَنهُ یَومَ القیامَةِ... »
هرکه در حال جوانی قرآن بخواند و با ایمان باشد قرآن با گوشت و خونش بیامیزد و خدای عزوجل او را با فرشتگان پیغامبرنده و نیکرفتارش رفیق کند و قرآن برای او در روز قیامت پرده و مانعی از آتش باشد...
اصول کافی / ج2 / « کتاب فضل القرآن » 

باب فضل حامل القرآن » حدیث8 و 4 

قرائت قرآن در آیات قرآن کریم

( فاقرءوا ما تیسر من القرآن ) آنچه براى شما میسّر است قرآن بخوانید.سوره مبارکه مزمل آیه 20
( فاقرءوا ما تیسر منه ) آنچه براى شما میسّر است قرآن بخوانید.سوره مبارکه مزمل آیه 20
( إِنَّما أُمِرْتُ أَنْ أَعْبُدَ رَبَّ هذِهِ الْبَلْدَةِ الَّذی حَرَّمَها وَ لَهُ کُلُّ شَیْ‏ءٍ وَ أُمِرْتُ أَنْ أَکُونَ مِنَ الْمُسْلِمینَ (92)وَ أَنْ أَتْلُوَا الْقُرْآنَ فَمَنِ اهْتَدى‏ فَإِنَّما یَهْتَدی لِنَفْسِهِ وَ مَنْ ضَلَّ فَقُلْ إِنَّما أَنَا مِنَ الْمُنْذِرینَ )
(بگو:) من مأمورم پروردگار این شهر (مقدّس مکّه) را عبادت کنم، همان کسى که این شهر را حرمت بخشیده در حالى که همه چیز از آن اوست! و من مأمورم که از مسلمین باشم(92)و مامورم به اینکه قرآن را تلاوت کنم! هر کس هدایت شود بسود خود هدایت شده و هر کس گمراه گردد (زیانش متوجّه خود اوست) بگو: «من فقط از انذارکنندگانم!»
سوره مبارکه نمل آیه 91و 92

 (إِنَّ عَلَیْنا جَمْعَهُ وَ قُرْآنَهُ (18) فَإِذا قَرَأْناهُ فَاتَّبِعْ قُرْآنَهُ )
 جمع کردن و خواندن آن ( قرآن) بر عهده ماست (18)پس هر گاه آن را خواندیم، از خواندن آن پیروى کن.
سوره مبارکه قیامه آیه 17 و 18

 (سَنُقْرِئُکَ فَلا تَنْسى‏) ما بزودى (قرآن را) بر تو مى‏خوانیم و هرگز فراموش نخواهى کرد.سوره مبارکه اعلی آیه 6
 ( اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّکَ الَّذی خَلَقَ ) بخوان به نام پروردگارت که بیافرید.سوره مبارکه علق آیه 1
(اقْرَأْ وَ رَبُّکَ الْأَکْرَمُ ) بخوان، و پروردگار تو ارجمندترین است.سوره مبارکه علق آیه 3

نکات ضروری در هنگام حفظ قرآن

1ـ حفظ قرآن را باید با روزی نیم ساعت و با آیات کوتاه شروع کرد و پس از گذشتِ حدود 20 روز مرور آن را افزایش داد.
2ـ حفظ قرآن نیازمند تکرار بسیار زیاد است؛ پس نباید تمرین مداوم را فراموش کرد و بهتر است که حفظ در زمان های مختلف انجام شود. (مثلاً نیم ساعت صبح و نیم ساعت شب قبل از استراحت).
3ـ حفظ قرآن با مباحثه ی دو نفری، بهتر و سریع تر انجام می پذیرد؛ به این شکل که ابتدا یک نفر آیه یا قسمتی از آن را بخواند و نفر دیگر قسمت بعد را بخواند.
4ـ برخی آیات قرآن، با یک بار و برخی با دو بار و برخی با چند مرتبه خواندن حفظ می شوند؛ از این رو نباید همه ی آیات را یکسان شمرد.
5ـ برای حفظ قرآن، نخست باید آیه ی اولِ هر سوره را حفظ کرد، سپس به سراغ آیه ی بعد رفت و آن را حفظ کرد، بعد از آن هر دو آیه را با هم حفظ خواند، آن گاه آیه ی سوم و سپس هر سه آیه را از حفظ خواند و به همین ترتیب، آیات بعدی را باید حفظ کرد تا یک صفحه تمام شود؛ آن گاه یکایک صفحه های بعد را باید مانند صفحه ی اول حفظ کرد تا یک سوره به اتمام برسد. توجه به این نکته لازم است که تا یک قسمت خوب حفظ نشده، نباید به سراغ قسمت دیگر رفت. شماره ی آیات نیز هم زمان با حفظ آیه باید حفظ شوند.
6ـ در حفظ آیاتی که شبیه هم هستند، باید دقت بیش تری شود و تکرار و تمرین زیادتر نمود.
7ـ در تمرین آیات حفظ شده خواندن باید به ترتیب و سلسله وار و جزء به جزء باشد؛ نه به صورت پراکنده و متفرق.
8ـ تحت فشار گذاشتن ذهن به این صورت که یک باره معلومات زیادی بر آن عرضه کنند، باعث ملامت و ناراحتی می شود و چه بسا در نهایت، منجر به کنار گذاشتن حفظ شود. این کار گرچه ممکن است برای مدتی کوتاه موفقیت آمیز باشد، ولی مضّر است و باید دانست کم و خوب حفظ کردن بهتر از زیاد و بی توجه حفظ کردن است.

نظرات علماء دربارۀ حفظ قرآن

شهید اول:
آیاتی از قرآن را برگزین و وِرد خود ساز و اگر حفظ قرآن در توانت باشد، حتماً آن را از بر نما و اگر آن توان را در خود ندیدی، هر مقدار از آیات را توانستی حفظ کن و در این امر کوتاهی مکن.

شهید ثانی :
نخستین و مهمترین چیزی که شاگرد قبل از شروع به تحصیل باید بدان بپردازد، آن است که حفظ کتاب خداوند متعال را شروع نماید و قرآن را به صورت قوی و متقن حفظ کند، زیرا قرآن اصل و اساس تمام علوم و با اهمیت‌ترین آنهاست. علمای پیشین چنین بودند که حدیث و فقه را جز به شخصی که حافظ قرآن نباید به سراغ اشتغالاتی برود که باعث نسیان و فراموشی قرآن شده یا به قدری او را به خود مشغول می‌کنند که حفظ قرآن او در معرض فراموشی قرار می‌گیرد. بلکه حتماً باید از این‌گونه امور بپرهیزد، بلکه ملزم باشد که هر روز به تکرار محفوظاتش بپردازد ... و پس از حفظ کامل قرآن به تفسیر و سایر علوم قرآنی بپردازد.

روش حفظ قرآن

براى حفظ قرآن روش‏هاى گوناگونى بیان و تبیین شده که هر کدام در جاى خود، داراى ویژگى‏هایى است و هر کس نیز امکان دارد بر اساس استعداد، ذوق و سلیقه، شرایط شخصى و تجربه عملى خویش، داراى روش خاص و شخصى در حفظ قرآن باشد. ولى روش پیشنهادى ما در حفظ قرآن، بر مبناى حفظ «تفکیکى» آیات، صفحات، سوره‏ها و جزءهاى قرآن و سپس بر مبناى حفظِ «ترکیبى» و تکرار آن‏ها بر اساس قسمت‏هاى «سه» تایى - «سه» تایى است. توضیح این روش بدین گونه است که باید هر صفحه از قرآن را، سه آیه - سه آیه، و هر سوره از قرآن را، سه صفحه - سه صفحه، و هر جزء از قرآن را، سه سوره سه سوره تقسیم کنید.
مثلاً اگر یک صفحه از قرآن، مانند صفحه 573 قرآن‏هایى که با رسم الخط «عثمان طه» است، داراى 15 آیه، یعنى آیه 14 تا 28 سوره «جن» است، باید به پنج قسمتِ «3 آیه»اى، و چنان چه یک سوره از قرآن، مانند سوره «یس» داراى حدود 6 صفحه است، باید به دو قسمتِ «3 صفحه»اى، و در صورتى که یک جزء از قرآن، مانند جزء «بیست و هشتم» داراى 9 سوره است، باید به سه قسمتِ «3 سوره»اى تقسیم نمایید.
سپس باید آیه‏هاى هر قسمت را، یک بار به صورت جدا - جدا و یک آیه - یک آیه و با «تفکیک» از آیات قبلى و بعدى‏شان حفظ کنید تا آیات الهى به صورت «تک به تک» و «جزء به جزء» به حافظه‏تان سپرده شوند. و بار دیگر باید آن‏ها را به صورت ارتباط و پیوند و «ترکیب» با آیات قبلى و بعدى‏شان نیز تکرار و حفظ نمایید تا آیات به صورتِ مجموعه‏اى و کل به کل نیز به حافظه تان سپرده شوند. 
با توجه به آن چه گفته شد، چنانچه بخواهید مثلاً سوره «یس» را که طبق قرآن‏هاى با رسم الخط «عثمان طه»، داراى 6 صفحه است، با این روش حفظ کنید، باید به ترتیب زیر عمل نمایید:
یک. حفظ صفحه اول
دو. حفظ صفحه دوم
سه. حفظ صفحه سوم‏ .

چهار. مرور و تثبیت صفحه اول تا سوم
پنج. حفظ صفحه چهارم‏
شش. حفظ صفحه پنجم‏

هفت. حفظ صفحه ششم
هشت. مرور و تثبیت صفحه چهارم تا ششم
نه. حفظ صفحه اول تا ششم‏

نقیصۀ حوزه علمیه

مقام عظمای ولایت حضرت آیت الله خامنه ای (مدظله العالی):
نپرداختن به حفظ قرآن در حال حاضر، واقعاً نقیصه‏یى در حوزه‏هاى ما به شمار مى‏آید. در بعضى از حوزه‏هاى اهل سنت- همان‏طورکه مسبوق است- از بدو ورود حفظ قرآن جزو شرایط است. در دیگرحوزه‏هانیز اگر شرط، حفظ قرآن نباشد، ولى بدان تشویق مى‏شوند.

غالب عالمان اهل سنت با قرآن انس زیادترى دارند؛ در حالى که ما در حوزه‏هاى خودمان، شاهد طلبه‏هایى هستیم که مقدارى هم درس خوانده‏اند، لیکن هنوز بر همین قرائت رایج قرآن که ما با آن انس داریم، تسلط ندارند. یعنى هنوز در تلاوتشان اشکالاتى وجود دارد، چه رسد به اینکه قرائت دیگرى را نیز بدانند.

برکات قرآن

امام خمینی (رحمت الله علیه) :

از انس با قرآن کریم ، این صحیفه الهی و کتاب هدایت ، غفلت نورزند ؛ که مسلمانان هر چه دارند و خواهند داشت در طول تاریخ (گذشته و آینده) ، ازبرکات سر شار این کتاب مقدس است.

با فضیلت ترین نعمت

قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلّم):

«مَنْ اَعْطاهُ اللهُ حِفْظَ کِتابِهِ فَظَنَّ اَنَّ أحَداً اُعْطِیَ أفْضَلَ مِمَّا اُعْطِیَ فَقَدْ غَمَطَ أفْضَلَ النِّعمَةِ.»

هر کس که خداوند حفظ کتابش را به او ببخشد و گمان برد به کسی چیزی بهتر از او داده شده، بافضیلت ترین نعمت را کوچک شمرده است.

کنزالعمال / ج1/ حدیث 2317