ایران سربلند را خدا برگزید
بسم الله الرحمن الرحیم
محمد : 38 «ها أَنْتُمْ هؤُلاءِ تُدْعَوْنَ
لِتُنْفِقُوا فی سَبیلِ اللَّهِ فَمِنْکُمْ مَنْ یَبْخَلُ وَ مَنْ
یَبْخَلْ فَإِنَّما یَبْخَلُ عَنْ نَفْسِهِ وَ اللَّهُ الْغَنِیُّ وَ
أَنْتُمُ الْفُقَراءُ وَ إِنْ تَتَوَلَّوْا یَسْتَبْدِلْ قَوْماً
غَیْرَکُمْ ثُمَّ لا یَکُونُوا أَمْثالَکُمْ»
آرى، شما همان گروهى
هستید که براى انفاق در راه خدا دعوت مى شوید، بعضى از شما بخل مى ورزند؛
و هر کس بخل ورزد، نسبت به خود بخل کرده است؛ و خداوند بى نیاز است و شما
همه نیازمندید؛ و هر گاه سرپیچى کنید، خداوند گروه دیگرى را جاى شما مى
آورد پس آنها مانند شما نخواهند بود (و سخاوتمندانه در راه خدا انفاق مى
کنند).
*************
و در الدر المنثور (تفسیری مهم متعلق به سیوطی از علمای بزرگ اهل سنت) آمده که: عبد الرزاق، عبد بن حمید، ترمذى، ابن جریر، ابن ابى حاتم، و طبرانى- در کتاب اوسط- و بیهقى- در کتاب دلائل- همگى از ابو هریره روایت کرده اند که گفت: روزى رسول خدا (صلی الله علیه و آله) این آیه را تلاوت کرد:" وَ إِنْ تَتَوَلَّوْا یَسْتَبْدِلْ قَوْماً غَیْرَکُمْ ثُمَّ لا یَکُونُوا أَمْثالَکُمْ" مردم پرسیدند: اى رسول خدا این قوم چه کسانى هستند؟ که اگر ما پشت به دین کنیم، خداى تعالى آنان را به جاى ما مى گذارد؟
رسول خدا (صلی الله علیه و آله) دست به شانه سلمان زد و فرمود: این و قوم این مرد است، به خدایى که جانم به دست او است، اگر ایمان به خدا را در ثریا آویزان کرده باشند، بالأخره مردمى از فارس آن را به دست مى آورند.
مؤلف: الدر المنثور این روایت را به طرقى دیگر به همین عبارت از ابو هریره نقل کرده است، و همچنین مثل آن را از ابن مردویه از جابر آورده.
و در مجمع البیان مى گوید: ابو بصیر از امام ابى جعفر (علیه السلام) روایت کرده که در ذیل جمله" إِنْ تَتَوَلَّوْا" فرمود: اى گروه عرب اگر به دین خدا پشت کنید" یَسْتَبْدِلْ قَوْماً غَیْرَکُمْ" خداوند به جاى شما قومى دیگر قرار مى دهد، یعنى موالى همین اقوامى که امروز از آنان برده گیرى مى کنید.
و در همان کتاب از امام صادق (علیه السلام) روایت کرده که فرمود: به خدا سوگند خدا آن کار را کرد، و به جاى عرب موالى را که بهتر از ایشان بودند گذاشت.
ترجمه تفسیر المیزان ج18 376
