دفاع از مظلوم، دستور خدا

خداوند متعال در قرآن کریم، مسلمانان بی‌تفاوت به رنج ستمدیدگان را چنین ملامت نموده و مورد توبیخ قرار مى‌دهد: «وَ ما لَکُمْ لا تُقاتِلُونَ فِى سَبِیلِ اللَّهِ وَ الْمُسْتَضْعَفِینَ مِنَ الرِّجالِ وَ النِّساءِ وَ الْوِلْدانِ الَّذِینَ یَقُولُونَ رَبَّنا أَخْرِجْنا مِنْ هذِهِ الْقَرْیة الظَّالِمِ أَهْلُها وَ اجْعَلْ لَنا مِنْ لَدُنْکَ وَلِیًّا وَ اجْعَلْ لَنا مِنْ لَدُنْکَ نَصِیراً [نساء / 75] چرا در راه خدا و در راه مردان و زنان و کودکانى که (به دست ستمگران) تضعیف شده‌اند، پیکار نمى‌کنید همان افراد (ستمدیده‌اى) که مى‌گویند: خدایا! ما را از این شهر که اهل آن ستمگرند، بیرون ببر و براى ما از طرف خود، سرپرست قرار ده و براى ما از طرف خود، یار و یاورى تعیین فرما!».

بطور واضح از سیاق آیه مذکور یک نوع مواخذه و تهدید بدست می آید بدین ترتیب که اگر مسلمانى، تحت بیداد و ظلم ستمگران باشد در حالی مسلمانان دیگر بتوانند او را از ستم رهایی بخشند، ولى بی تفاوتی و سهل انگارى کنند، مشمول توبیخ و تهدید این آیه مى‌شوند و خداى توانا در موقع حساب از آنان، مؤاخذه مى‌کند. بنابراین آیه شریفه می‌رساند که بر مسلمانان واجب است اگر دیدند مسلمانى گرفتار ظالمى شده، به قدر توانایی و قدرت خود باید اقدام کنند و آن شر را دفع کنند.

وجوب یارى مظلوم از منظر قرآن در ایات دیگری نیز بیان شده‌ است خداوند متعال در سوره انفال دستور می‌دهد: «إِنِ اسْتَنْصَرُوکُمْ فِى الدِّینِ فَعَلَیْکُمُ النَّصْرُ [انفال / 72] اگر گروهى برای حفظ دین از شما کمک بخواهند، بر شما لازم است که به کمک آنان بشتابید» آیه شریفه نیز با کمال صراحت، مسلمانان را ملزم به یارى برادران دینى تحت ستم خود مى‌نماید که با قیام علیه ظلم و ستم به یاری مظلوم شتافته و به تکلیف دینى خود عمل نمایند.

علاوه بر این‌ها خداوند متعال در سوره شورى مى‌فرماید: «وَ الَّذِینَ إِذا أَصابَهُمُ الْبَغْیُ هُمْ یَنْتَصِرُونَ [انفال / 72] و کسانى که هر گاه ستمى به آنها رسد، (تسلیم ظلم نمى‏‌شوند و) یارى مى‏‌طلبند» ناگفته پیداست که در برابر وظیفه (انتصار= طلب یاری) در مقابل ستم، دیگران نیز وظیفه یارى کردن دارند، چرا که یارى طلبیدن بدون یارى کردن لغو و بی معناست.

در حقیقت هم مظلوم موظف به مقاومت در برابر ظالم و فریاد بر آوردن است، و هم مؤمنان دیگر موظف به یاری مظلومند، همانگونه که در آیه 72 سوره انفال خواندیم: «إِنِ اسْتَنْصَرُوکُمْ فِى الدِّینِ فَعَلَیْکُمُ النَّصْرُ [انفال / 72] اگر گروهى برای حفظ دین از شما کمک بخواهند، بر شما لازم است که به کمک آنان بشتابید» این فرامین قاطع و سازنده به ظالمان هشدار مى‌‏دهد که اگر دست به بی‌دادگری بالا برند مؤمنان ساکت نمى‏‌نشینند، و در برابر آنها بپا مى‏‌خیزند، علاوه بر اینکه به مظلومان اعتماد مى‌‏بخشد که اگر استغاثه کنند دیگران به یارى آنها مى‏‌شتابند.

«ینتصرون» از «انتصار» به معنى یارى طلبیدن است به هر حال وظیفه هر مظلومى این است که اگر به تنهایى قادر بر دفع ظلم و ستم نیست سکوت نکند، و با استفاده از نیروى دیگران به مقابله با ظلم قیام نماید، و وظیفه همه مسلمانان است که به نداى او با یاری نمودن پاسخ مثبت دهند.

در حقیقت آموزه های وحیانی از یک سو مظلومان و ستمدیده‌گان را موظف به مقاومت و ایستادگى در برابر ظالم با فریاد زدن و کمک خواستن از برادران دینى می کند و از سوى دیگر، مؤمنان که فریاد و استغاثه برادران دینى و ستمدیده خود را مى‌شنوند، را مکلف می نماید به نداى آنان، جواب مثبت داده و به یارى آنان بشتابند؛ زیرا مقاومت در برابر ظلم و ستمگرى جهت جلوگیرى از نفوذ بی‌داد، در لایه هاى اجتماع است، لذا بر هر کسى که قدرت و توانایى یاری مظلوم را داشته باشد به حکم عقل، شرع و فطرت، واجب است.

منبع :  www.hawzah.net