ذکر در قرآن 8
جایگاه یاد خدا و خواندن قرآن در خانه و خانواده
بسم الله الرحمن الرحیم
الأحزاب : 34 «وَ اذْکُرْنَ ما یُتْلى فی بُیُوتِکُنَّ مِنْ آیاتِ اللَّهِ وَ الْحِکْمَةِ إِنَّ اللَّهَ کانَ لَطیفاً خَبیراً»
و آنچه در خانه هاى شما از آیات خدا و حکمت که تلاوت مىشود به یاد آورید، که خدا همواره داراى لطف و با خبر است
المیزان ج16 ص468
از ظاهر سیاق بر مى آید که مراد از" ذکر"، معناى مقابل فراموشى باشد، که همان یاد آورى است، چون این معنا مناسب تاکید و تشدیدى است که در آیات شده است پس در نتیجه این آیه به منزله سفارش و وصیتى است بعد از وصیت به انجام تکالیف که قبلا متوجه ایشان (همسران پیامبراعظم) کرده است، و در کلمه" فِی بُیُوتِکُنَّ" تاکیدى دیگر است،
نمونه، ج17، ص: 296
" آنچه را در خانه هاى شما از آیات خداوند و حکمت و دانش خوانده مىشود، یاد کنید" و خود را در پرتو آن بسازید که بهترین فرصت را در اختیار دارید (وَ اذْکُرْنَ ما یُتْلى فِی بُیُوتِکُنَّ مِنْ آیاتِ اللَّهِ وَ الْحِکْمَةِ).
شما (همسران پیامبراعظم) در خاستگاه وحى قرار گرفتهاید و در مرکز و کانون نور قرآن، حتى اگر در خانه نشسته اید مىتوانید از آیاتى که در فضاى خانه شما از زبان مبارک پیامبر صلی الله علیه و آله طنین افکن است، به طور شایسته از تعلیمات اسلام و سخنان و تفسیر پیامبر صلی اله علیه و آله بهره مند شوید که هر نفسش درسى است و هر سخنش برنامه اى! در اینکه میان" آیاتِ اللَّهِ" و" حکمت" چه فرقى است؟ بعضى از مفسران گفتهاند، هر دو اشاره به قرآن است، منتهى تعبیر به" آیات" جنبه اعجاز آن را بیان مىکند و تعبیر به" حکمت" محتواى عمیق و دانشى را که در آن نهفته است باز مىگوید.
بعضى دیگر گفتهاند:" آیات اللَّه" اشاره به آیات قرآن است و" حکمت" اشاره به سنت پیامبر ص و اندرزهاى حکیمانه او.
گر چه هر دو تفسیر، مناسب مقام و الفاظ آیه است، اما تفسیر اول نزدیکتر به نظر مىرسد، چرا که تعبیر به" تلاوت" با آیات الهى مناسبتر است، بعلاوه در آیات متعددى از قرآن، تعبیر" نزول" در مورد آیات و حکمت، هر دو آمده است، مانند آیه 231 بقره و ما أَنْزَلَ عَلَیْکُمْ مِنَ الْکِتابِ وَ الْحِکْمَةِ شبیه همین تعبیر در آیه 113 سوره نساء نیز آمده است.
نور ج 9 ص 364
نکته ها:
براى کلمهى «ذکر» دو معنا بیان کردهاند: یکى به خاطر سپردن و دیگرى به زبان آوردن.
بنا بر این «وَ اذْکُرْنَ» یا به این معناست که اى زنان پیامبر! به خاطر داشته باشید و فراموش نکنید که وحى الهى در خانه شما نازل مىشود و یا به این معناست که آنچه از کتاب خدا در خانه شما تلاوت مىشود و شما فرا مىگیرید، براى سایرین بیان کنید.
پیامها:
1 تلاوت قرآن در منزل و تکرار آن توسط اهل خانه، سفارش قرآن است.«وَ اذْکُرْنَ ما یُتْلى ... مِنْ آیاتِ اللَّهِ»
2 به جاى فرهنگ ابتذال فرهنگ الهى را دنبال کنید. «لا تَبَرَّجْنَ ... وَ اذْکُرْنَ»
3 قرار گرفتن زن در خانه و پرهیز از جلوهگرى، به معناى عقب ماندن
از علم و حکمت نیست. «قَرْنَ ... لا تَبَرَّجْنَ ... وَ اذْکُرْنَ ... آیاتِ اللَّهِ
وَ الْحِکْمَةِ»
4 خانواده نبوّت در انجام اعمال نیک سزاوارترند «فِی بُیُوتِکُنَّ» (زندگى در خانه وحى تکلیف آور است).
5 استقرار زن در خانه، نهى از خودنمایى، انجام نماز و زکات و ذکر آیات، ناشى از لطف خداوند بر زنان و آگاهى از مصالح و مفاسد است. «لَطِیفاً خَبِیراً»
