غروب عاشورا و استاد قرائتی
برنامه درسهایى از قرآن سال 69
امام حسین (علیه السلام)، قیام کربلا 11/ 05/ 69
بسم الله الرحمن الرحیم
غروب عاشوراست در جلسه عزاى امام حسین در سوگ امام حسین چه آیاتى را بخوانیم. آیهاى را که مىتوانیم بخوانیم این است:«إِنَّ اللَّهَ اشْتَرى مِنَ الْمُؤْمِنینَ أَنْفُسَهُمْ وَ أَمْوالَهُمْ بِأَنَّ لَهُمُ الْجَنَّهَ یُقاتِلُونَ فى سَبیلِ اللَّهِ فَیَقْتُلُونَ وَ یُقْتَلُونَ وَعْداً عَلَیْهِ حَقًّا فِى التَّوْراهِ وَ الْإِنْجیلِ وَ الْقُرْآنِ وَ مَنْ أَوْفى بِعَهْدِهِ مِنَ اللَّهِ فَاسْتَبْشِرُوا بِبَیْعِکُمُ الَّذى بایَعْتُمْ بِهِ وَ ذلِکَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظیمُ» (توبه/ 111) خداوند خریدار است کل دنیا بازار است.
1- دنیا بازار است و خداوند خریدار
امام هادى (ع) مىفرماید: «الدُّنْیَا سُوقٌ رَبِحَ فِیهَا قَوْمٌ وَ خَسِرَ آخَرُونَ» (تحفالعقول/ ص 483) دنیا بازار است توى این بازار عدهاى ربح مىکنند و قرآن مىفرماید: «فَما رَبِحَتْ تِجارَتُهُمْ»(بقره/ 16) عدهاى ارزان مىفروشند و ضرر مىکنند.
«خَابَ الْوَافِدُونَ عَلَى غَیْرِکَ» (صحیفه سجادیه/ دعاى 46) خدایا باختند آنهایى که خودشان را به غیر تو فروختند اما عدهاى هم با تو معامله مىکنند.
اى حسین عزیز روز عاشورا با خدا معامله کردى به همراه اصحابت. کارى کردید که در طول تاریخ همه انسانها از دور و نزدیک بگویند«یَا لَیْتَنِى کُنْتُ مَعَکُمْ» (منلایحضرهالفقیه/ ج 2/ ص 549) خدا تو مشترى هستى از مؤمنین مىخرى جانشان را مالشان را «بِأَنَّ لَهُمُ الْجَنَّهَ»(توبه/ 111).
غروب عاشورا فکر مىکنید چه آیهاى را باید بخوانیم «مِنَ الْمُؤْمِنینَ رِجالٌ صَدَقُوا ما عاهَدُوا اللَّهَ عَلَیْهِ فَمِنْهُمْ مَنْ قَضى نَحْبَهُ وَ مِنْهُمْ مَنْ یَنْتَظِرُ وَ ما بَدَّلُوا تَبْدیلًا» (احزاب/ 23)بعضى از مؤمنین به عهد خود وفا کردند، حسین جان شهادت پیمانى بین تو و خدا بود.نام تو با شهادت مقرون بود، قبل از تولدت نام حسین را که مىشنیدند دلها مىگرفت.اى ابوالفضل به دنیا آمده بودى امیرالمؤمنین دستهاى کوچولوى تو را در قنداق دید و بوسید.
دست ابوالفضل که چهار معصوم آن را بوسیدند، امروز به زمین افتاد.امیر المؤمنین دست ابوالفضل را بوسید. امام حسن مجتبى دست ابوالفضل را بوسید. امام حسین دست ابوالفضل را بوسید و امام سجاد دست ابوالفضل را مىبوسید و دستى که چهار معصوم بوسیدند امروز به زمین افتاد.
یک عدهاى به عهد خود وفا کردند و یک عده منتظرند ببینند که چه سرنوشتى مىخواهد بشود. زینب کبرى از غروب عاشورا در انتظار سختترین شرایط است.
2- ترحم بر داغدیدگان
یک قصهاى یادم آمد برایتان بگویم. از من توقّع روضه نداشته باشید چون بلد نیستم روضه بخوانم ولى در روز عاشورا انسان نمىتواند طبیعى فکر کند.
در یکى از جنگها مسلمانها پیروز شدند. اسیرى گرفتند. اسیرهایى که گرفته بود توى آنها یک زن بود. به او گفتند تو چطور آمده اى جبهه؟ گفت: با شوهرم یا داداشم با هم آمدهایم. مثل منافقین که دختر و پسر با هم مى آمدند توىعملیات مرصاد.
این شوهر کشته شد و خانم اسیر شد. خانم را دادند به یکى از اصحاب برو به خدمت رسول اکرم برس و بگو یا رسول الله سلام علیکم. توى جبهه مسلمانها پیروز شدند کفار کشته شدند این زن کافر است و اسیر شده است.
این آقاى مسلمان وقتى زن کافر را مىخواست بیاورد از کنار جنازه برادرش آورد. زن کافر همین که بدن کشته برادرش را دید شیون زد. بعد این مسلمان آمد گفت یا رسول الله خبر تازه خواهر و برادر یا زن و شوهر با هم بوده اند مرد کشته و زن اسیر ولى یک شیرین کارى کرده ام. پیامبر فرمود چه کردى؟ گفت: زن اسیر را که مىخواستم بیاورم از یک جایى آوردم که کشته برادرش را ببیند و دلش بسوزد. رسول اکرم فریاد زد: گیرم که برادرش را کشته اى، چرا دل یک زن اسیر را سوزانده اى؟ چرا این را از کنار کشته برادر آوردى؟
یا رسول الله حاضر نشدى زن کافر دلش بسوزد ولى غروب عاشورا وقتى مىخواستند زینب کبرى را از کربلا حرکت بدهند گفتند از یک سمتى زینب را ببرید که بدن حسین را ببیند و دلش بسوزد.
ما توى قرآن قبلًا مىخواندیم:«وَ کَأَیِّنْ مِنْ نَبِىٍّ» (آل عمران/ 146) چه پیغمبرانى بودند که یارانشان شهید مى شدند. مى جنگیدند و خسته نمى شدند.
3- رزمندگان نمونه اسلام در کربلا
قرآن وقتى مىخواهد به مسلمانها نمونه مردان حق را بگوید، مىگوید چه پیغمبرانى بودند که یارانشان مخلصانه شجاعانه تا آخرین نفس جنگیدند، اما زمانى که آیات قرآن نازل مىشد کربلا نبود وگرنه خداوند از ماجراى کربلا مىگفت.
از نظر نظامى بهترین جنگ سه تا علامت دارد. جنگ خوب جنگى است که تا آخرین نفر تا آخرین نفس تا آخرین فشنگ به کار رود. اگر مردان در جبهه شهید شدند اما هنوز نفس دارند یا هنوز فشنگ دارند یا هنوز نفر دارند، پیداست این جنگ در اوج قرار نگرفته. در کربلا آخرین نفر على اصغر بود. آخرین نفس امام حسین هنوز زنده بود که دید دارند سمت خیمه ها هجوم مى آورند. تکانى خورد و گفت اگر دین ندارید آزاده باشید. من زنده ام کارى به زن و بچه من نداشته باشید. آخرین نفس از گودى قتلگاه.
یکى از یاران امام حسین را شهید کردند دیدند مادرش هم آمده جبهه، سرش را انداختند پهلوى مادرش که دل مادر بسوزند، مادر سر پسر را گرفت و گفت چیزى را که در راه خدا داده ام پس نمىگیرم و سر بچه اش را برداشت با سر بچه اش کوبید تو مغز دشمن، آخرین فشنگ حتى از سر بریده شهید و آخرین نفر حتى از گلوى على اصغر عجب کربلایى بود.
4- تبیین حادثه عاشورا با آیاتى از قرآن
به چه جرمى کشته شدند. یک دختر را زنده به گور کردند، آیه آمد: «إِذَا الشَّمْسُ کُوِّرَتْ»(تکویر/ 1) وقتى خورشید نورش تمام بشود «وَ إِذَا الْجِبالُ سُیِّرَتْ» (تکویر/ 3)وقتى زمین لرزه بشود و گداختگى مغز زمین به اقیانوسها بخورد. و آب دریا به جوش بیاید «وَ إِذَا الْعِشارُ عُطِّلَتْ»(تکویر/ 4) شترهاى سرخ پوست و همه سرمایه ها دربروند در اون روزقیامت سؤال مىکنند که این دختر چه گناهى کرده بود، آیا کسى نبود که سؤال کند که گناه اهل بیت چه بود.
در جنگ با معاویه لشکر على (علیه السلام) در صفین پیروز شد. آب را گرفت. امیر المؤمنین فرمود با معاویه دشمنید ولى آب را حتى براى دشمن قطع نکنید. بارها در روایات ما داریم وقتى رزمنده ها مىخواستند بروند جبهه رهبر مسلمین دستور مىداد آب را بر دشمن نبندید.
آب را بستند، مگر شما مهمان نکرده بودید؟ این رقم مهماندارى کردید؟ مىدانید قرآن از کسى که بد مهماندارى کند یک آیه دارد که مىگوید: «فَأَبَوْا أَنْ یُضَیِّفُوهُما»(کهف/ 77) قرآن مىفرماید اى مردم..... پیغمبر آمدند روستاى شما گفتند غذایى بدهید بخورند چرا به آنها ندادید؟
خدا به پیغمبرت غذا ندادند گله مىکنى مىگویى این مردم روستا بد بودند و به شما غذا ندادند. مردم کوفه اى کاش فقط پذیرایى نمىکردند.
پیغمبرها که به آن روستا آمدند و مردم به آنها غذا ندادند خوب مردم ده که از آنها دعوت نکرده بودند ولى مردم کوفه حدود 12 هزار نامه از پسر پیغمبر دعوت کرده بودند...... کشتید بکشید ولى خیمه هایشان را هم بسوزانید؟
مىدانید شاعر چه مىگوید؟ مىگوید:
آتش بر آشیانه مرغى نمىزنند*** گیرم که خیمه خیمه آل عبا نبود
گیرم خیمه امام حسین نبود، گیرم که توى خیمه امام زین العابدین علیه السلام نبود.
یا رسول الله 23 سال جان کندى به تو گفتند:«إِنَّکَ لَمَجْنُونٌ» (حجر/ 6)به تو گفتند کاهن به تو گفتند ساحر، تروریستها، چاقوکشها ریختند خانه ات که تو را بکشند، على (علیه السلام) را جاى خودت خواباندى. تهمت ها زدند، فحش ها دادند همه رقم اذیت کردند تا حدى که فرمود هیچ پیغمبرى به اندازه من زجر نکشید. تا ما را مسلمان تربیت کردى. فقط یک مزد خواستى گقتى «قُلْ لا أَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْراً إِلَّا الْمَوَدَّهَ فِى الْقُرْبى» (شورى/ 23) گفتى 23 سال زحمت کشید فقط یک مزد مىخواهم که اهل بیتم را دوست داشته باشى.
یا رسول الله عجب جزایى به تو دادند. این مزد رسالت بود؟ اى کاش این مزد را نخواسته باشى.
5- قرآن و علت قیام و شهادت امام حسین (علیه السلام)
گناه امام حسین چه بود، گناه امام حسین این بود که قرآن مىگوید: «وَ لا تُطِعْ مِنْهُمْ آثِماً أَوْ کَفُوراً» (دهر/ 24) آثم و کفور نباید رهبر بشود و کسى که گنهکار است و کسى که کافر است نباید مطرح بشود.
رفته بودم یکى از کشورهاى کمونیست آنجا چون کشور مهمى بود از بسیارى از کشورهاى عرب دانشجو داشتند. من از طریق دانشجوهاى ایرانى دعوت کردیم و دانشجوهاى عرب آمدند سالن نسبتاً جمعیت خوبى بود. گفتند شما دانشجوى عرب هستید مصرى، اردنى، یمنى، عراقى، کویتى یک سؤال دارم.
به دلیل قرآن همه مشکلات سر رهبرى فاسق کشورهاى اسلامى است. چون قرآن مىگوید: «وَ لا تُطِعْ کُلَّ حَلَّافٍ مَهینٍ»(قلم/ 10) از افراد مهین (مهین عربى یعنى پست از اهانت است همین طور که«مَهین» فارسى از ماه است
«مَهین» عربى از اهانت است) از افراد پست نباید پیروى کنید.
افراد پست نباید رهبر بشوند و چه پستى بالاتر از این که رهبر یک کشور اسلامى برود در یک کشور کفر آن خانم کذایى صلیب به گردنش بکند و پهلوى آن خانم عکس بگیرد. این پستى نیست؟ قرآن مىگوید: «وَ لا تُطیعُوا أَمْرَ الْمُسْرِفینَ» (شعراء/ 151)اسراف کار نباید رهبر شود. مفسد، مسرف، عاصم، کفور، حلاف، مهین، نباید رهبر بشوند و امام حسین مىخواست به این آیه ها عمل کند ولى جزایش چه بود.
قرآن از اصحاب اخدود نقل مىکند که مىگوید:«وَ ما نَقَمُوا مِنْهُمْ إِلَّا أَنْ یُؤْمِنُوا بِاللَّهِ الْعَزیزِ الْحَمیدِ» (بروج/ 8) عده اى حزب الله ناله و فریاد سردادند. طاغوتیان آمدند خندق کندند این امت حزب الله را ریختند توى خندق ریختند و سوزاندند و اینها دور خندق تماشا مىکردند.
«وَ هُمْ عَلى ما یَفْعَلُونَ بِالْمُؤْمِنینَ شُهُودٌ» (بروج/ 7) کفار دور خندق نشستند و سوختن زنده زنده حزب الله را دیدند و تماشا کردند و بى تفاوت بودند، آن وقت قرآن مىگوید مرگ بر اصحاب اخدود یعنى همان امتى که سوزاندن را تماشا کردند و خم به ابرو نیاوردند.
«وَ لَعَنَ اللَّهُ بَنِى أُمَیَّهَ قَاطِبَهً» (مصباحالمتهجد/ ص774) در زیارت عاشورا ائمه ما مىسوختند و مىگفتند خدایا کل بنى امیه را لعنت کن.
کتابى را پریروز دیدم که در سعودى چاپ کرده رویش نوشته بود امیر المؤمنین یزید بن معاویه. در سال پیش چاپ شده و کتاب تعلیمات دینى بچه هاى سعودى است.
تمام شیعه و سنى قبول دارند که رسول الله فرمود: «حُسَیْنٌ مِنِّى وَ أَنَا مِنْ حُسَیْنٍ» (إرشاد مفید/ ج 2/ ص127) حسین از من است من از حسین هستم. شیعه و سنى نقل مىکنند که پیغمبر فرمود که حسن و حسین دو تا جوان اهل بهشت هستند. (منلایحضرهالفقیه ج: 4 ص: 179 (آیا کسى که آمد جوان اهل بهشت را کشت مىشود که امیر المؤمنین باشد؟ مرگ بر کسانى که مظلومانه قتل را مىبینند و تماشا مىکنند.
خدایا سالهاى قبل افرادى بودند که روز عاشورا مىسوختند و گریه مىکردند. امام عزیز بود. خیلى از عزیزان بودند. پدران ما، نیاکان ما، چه علمایى... یاد همه شان به خیر. شاید سال دیگر غروب عاشورا ما هم نباشیم.
چه زیباست بیاییم همدم باشیم با امام زمان، مىتوانیم با جرأت بگوییم در روز عاشورا امام زمان عمامه سر نمىگیرد. دیدند که حضرت مهدى را که سر برهنه بود و در حال عزادارى و حسین حسین مىگفت.
ام سلمه همسر پیغمبر را دیدند که زار زار گریه مىکند، گفتند یاام سلمه تو زن مهمى هستى چرا گریه مىکنى؟ گفت: الساعه خواب دیدم رسول الله بى عبا بى عمامه است گفتم: آقا کجا بودى؟ فرمود: الآن کربلا بودم خبر ندارى حسین من شهید شد.
در تاریخ شهید زیاد است اما چرا دل براى حسین مىسوزد؟ آخه در کربلا چیزهایى بوده که در هیچ کجا نبوده. اى
رزمندگان! بچه هاى حزب اللهى ایران! جوانهایى که رفتید جبهه هى مىگفتید کربلاى ایران، درسته اما در کربلاى ایران با تانکر برایتان آب مىآوردند، در عاشورا ابوالفضل نتوانست آب به خیمه ها ببرد خیلى فرق مىکند.
در کربلاى ایران بنیاد شهید به خانواده هاى شهدا احترام مىگذارد در کربلاى حسین به خانواده هاى شهید کتک زدند. حساب کربلاى حسین و کربلاى ایران خیلى فرق مىکند.
امروز روح حسین آیهاى را شنید:«یا أَیَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّهُ ارْجِعى إِلى رَبِّکِ راضِیَهً مَرْضِیَّهً» (فجر/ 28- 27).
اى کسى که روح مطمئن دارى همان طور که امام فرمود (من یادم رفت روى زمین بنشینم) حضرت امام در طول مدتى که در جماران بود روى صندلى و... مى نشست یک روز دیدند روى زمین نشسته گفتند چرا فرمود: امروز روز عاشوراست. روز عاشورا من نباید روى صندلى بنشینم.
6- امام حسین (علیهالسلام) و نماز و سوره هل اتى
«یا أَیَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّهُ» اى کسى که روح آرامى دارى بیا پهلوى خودمان«ارْجِعى إِلى رَبِّکِ» بنا بود عصر تاسوعا جنگ بشود و عده اى آمدند جنگ را شروع کنند. امام حسین ابوالفضل را فرستاد گفت مگر جنگ فرداست چرا فرمود «فَهُوَ یَعْلَمُ أَنِّى کُنْتُ قَدْ أُحِبُّ الصَّلَوهَ لَهُ»(إرشاد مفید/ ج 2/ ص 89) من نماز را دوست دارم نگفت من نماز مىخوانم. نماز خواندن درست نیست. گفت: «أُحِبُّ الصَّلَاهَ» من نماز را دوست دارم نکند شام غریبان ما عزادارى بشود و نمازمان دیر بشود. اول نماز ظهر عاشورا شد. یکى از اصحاب گفت حسین جان الان اذان است. گفت:خدا رحمت کند تو را که مسأله اذان را عنوان کردى، و امام زیر رگبار نماز خواند. (بحارالأنوار/ ج 45/ ص 21) ما اگر دستمان خون بشود نماز نمىخوانیم.
مىدانید چرا نماز مىگویم براى این که قرآن مىفرماید: «وَ أَقِمِ الصَّلاهَ لِذِکْرى»(طه/ 14) نماز یاد خداست. آیه اى دیگر بگوید:«أَلا بِذِکْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ»(رعد/ 28).
و آیهاى دیگر مىگوید: «یا أَیَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّهُ» (فجر/ 27) این سه تا آیه را پهلوى هم بگذارید«لِذِکْرى»، «بِذِکْرِ»،«تَطْمَئِنُّ»، مطمئن، پرواز.
اگر خواستید در خط حسین قرار بگیرید و در خط حضرت امام قرار بگیر و با قلبى آرام از دنیا بروید قرآن مىگوید با یاد خدا دلها آرام مىگیرد. چه کنیم که یاد خدا در ما زنده بشود و با دلى آرام زندگى کینم:«وَ أَقِمِ الصَّلاهَ»،«بِذِکْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ»،«یا أَیَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّهُ».
اهل بیت را اسیر کردند. مىدانید سوره هل اتى کجا نازل شد. امام حسن و امام حسین بچه بودند مریض شدند. پیغمبر و اصحاب به عیادت آمدند. پیشنهاد کردند یا على و یا زهرا براى شفاى کوچولوها نذر کنید. اینها نذر کردند «خداوندا بچه ها که خوب شدند روزه مىگیریم.»، امام حسن و امام حسین خوب شدند. نذر کردند روزه گرفتند. غذا توى خانه نبود امیر المؤمنین با مشکلاتى غذا تهیه کرد. گندمى یا جوى زهرا با دست خودش آرد کرد و خمیر کرد نان پخت. غروب شد نماز اول خواندند رفتند که افطار کنند دیدند یک کسى در مىزند. کیه؟ اسیر، نان را دادند به اسیر.
فردا شب باز افطار کردند باز همین صحنه تا رفتند افطار کنند در زدند. کیه؟ فقیر.
شب سوم به همین ترتیب غذاى خودشان را دادند به یتیمى دادند و با آب افطار کردند. سوره هل اتى نازل شد: «وَ یُطْعِمُونَ الطَّعامَ عَلى حُبِّهِ مِسْکیناً وَ یَتیماً وَ أَسیراً»(دهر/ 8)
غذاى خودشان را به اسیر و یتیم و فقیر دادند و گفتند «إِنَّما نُطْعِمُکُمْ لِوَجْهِ اللَّهِ لا نُریدُ مِنْکُمْ جَزاءً وَ لا شُکُوراً» (دهر/ 9)ما غذایى که مىدهیم لوجه الله مىدهیم. (بحارالأنوار/ ج 35/ ص 237)
کسانى که اطعامشان به قدرى ارزش داشت که سوره هل اتى براى غذاى اینها آمد اسیر شدند و در کوفه و شام به اینها صدقه مىدادند.
امروز خیلى روز تلخى بود. نقل مىکنند به امام زمان گفتند از کجا بیشتر از همه جا دلت مىسوزد؟ گفت: وقتى که اسب بى صاحب امام حسین آمد بچه ها دور اسب امام حسین را گرفتند، من این مزه اسب بى صاحب را فقط آن شبى فهمیدم که امام از دنیا رفته بود من در جماران بودم. توى حسینیه جماران کسى نبود و من رفتم توى حسینیه یک مرتبه نگاه کردم دیدم صندلى امام هست و امام نیست تا صندلى خالى را دیدم یادم افتاد که اسب بى صاحب معانیش چیست. هر چى عزادارى بکنیم این عزاداریها مىماند. خدا مىداند کارهاى خدایى کم است آن که مىماند همین گریه هاى مخلصانه است.
من وصیت نامه خودم را مىنوشتم هرچه فکر مىکردم گفتم در تلویزیون تبلیغ کردم، در رادیو در شهرها دیدم ممکن است همه اینها براى غیر خدا باشد. ممکن دیدم ریا باشد. آخرش دیدم که بعضى جاها نشسته ام و در عزاى فاطمه سوخته ام، توى وصیت نامه نوشتم هیچ راهى براى نجاتم نیست جز همان اشکها. براى این اشکها ارزش قائل بشوید.
خدایا به آبروى حسین، به اصحاب حسین، به سوز دل حسین، به همه امت ما ایمان کامل و.... نفوذ کلمه عقاید ما رهبر ما نسل ما جوانان ما کشور ناموس ما حفظ بفرما.
«والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته»
برنامه درسهایى از قرآن سال 69